Dom drewniany nawiązujący do architektury Podhala powinien być kryty gontem – by tradycji stało się zadość

Zarówno gont, jak i wióry są wdzięcznym, choć nie tanim materiałem pokryciowym. Pięknie wpisane w tradycję sprawdzają się również na nowoczesnych dachach.

Podobnie jak strzecha przeżywają renesans. Wracają na dachy nie tylko na Podhalu, ale także w innych regionach Polski. Pokrywają dachy domów stylizowanych na dworki i te o nowoczesnej architekturze. Ich piękny srebrzysto-szary kolor powstający pod wpływem warunków atmosferycznych efektownie harmonizuje z otoczeniem.

Gonty drewniane
To prostokątne deszczułki drewniane długości 30-45 cm, szerokości 6-10 cm i grubości 4–10 mm. Mogą być cięte, o powierzchni gładkiej, lub łupane – z nieregularną, chropowatą. Te drugie formuje się zgodnie z naturalnym, warstwowym przebiegiem włókien drewna. Jest on trwalszy od gontu ciętego, mniej nasiąkliwy i nie zatrzymuje spływającej wody.

Spotyka się też gonty z wyprofilowanymi wpustami i wypustami, które zapewniają ich sztywniejsze połączenie oraz większą szczelność pokrycia.
Można również zamówić gonty z ozdobnymi zakończeniami dolnej krawędzi, które wykorzystuje się do wykańczania okapu lukarn. kalenic, szczytów dachu.

Gonty nie powinny nosić śladów pleśni lub grzybów oraz owadzich korytarzy. Najlepiej też, żeby miały jak najmniej sęków. Na jakie dachy? Minimalne nachylenie połaci dachu krytego gontami to 14-18°, ale nie jest to korzystne, gdyż pokrycie takie będzie mniej trwałe. Trzeba wtedy zapewnić bardzo dobrą wentylację i ochronę drewna, ponieważ przy tak płaskim dachu zawilgocenie gontów może być bardzo duże. Jeśli kąt nachylenia połaci dachowych jest większy niż 38°, zaleca się pokrycie ich podwójną warstwą gontów. Dach o mniejszym spadku musi być pokryty trzema warstwami. Dachy o małym spadku powinny być kryte długimi gontami.

Gont do gontu
Konstrukcja. Gonty mocuje się przeważnie do sztywnego poszycia. Dobrze, by było ono zrobione z desek rozmieszczonych w kilkucentymetrowych odstępach. Wówczas pokrycie będzie lepiej wentylowane. Jedynie przy okapie trzeba ułożyć pełne deskowanie. Jeżeli poddasze jest użytkowe, powinno się zaizolować sztywne poszycie papą, przybić kontrłaty oraz łaty, a dopiero do łat gonty. Gontów drewnianych nie powinno się układać bezpośrednio na papie dachowej, ponieważ bez wentylacji w pokryciu mogą powstać zawilgocenia, a wtedy ich trwałość znacznie się zmniejsza. Można też mocować je do łat przybitych bezpośrednio do krokwi.